چكیده
در سلطنت ناصرالدین شاه به علت امتیازاتی كه به بیگانگان می‌داد مردم بسیار خشمگین بودند دست به شورش‌هایی می‌زدند. از جمله مهمترین امتیازاتی كه او به بیگانگان داد قرار داد توتون و تنبكو بود كه به مدت 50 سال بود اما با تلاش‌های روحانیان و مردم بیدار این قرار داد لغو شد.
پس از سلطنت وی مظفرالدین شاه روی كارآمد، او باز هم سیاست‌های نادرست ناصرالدین شاه را پیش گرفت و سبب شد كه مردم باز هم دست به شورش‌های متعدد بزنند و او را سخت در فشار قرار دهند. ناچار وی مجبور به امضای فرمان مشروطیت شد اما در این میان كشورهای مخالف با آزادی ایران نظیر انگلستان و روسیه دست به اقداماتی زند تا ایران را از استقلال در آورند و بسیاری از مجاهدان را اعلام كردند. ستارخان از جمله كسانی بود كه در جنبش مشروطه تبریز تلاش‌های بسیاری نمود. اما انگلستان و روسیه دست از كارهای زشت خود بر نداشته و همچنان مجاهدان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند.
در اینجا ما با چگونگی اعدام و محاكمه‌ی ثقه الاسلام و موارد دیگری آشنا شدیم و همچنین چگونگی مقاومت ستارخان تنها با 38 نفر از یاران خود در برابر روس‌ها مقاومت مردم تبریز، چگونگی آغاز مشروطیت، جنگهای سختی كه در تبریز رخ داده تحقیق نموده‌ایم. این مقاله گوشه‌ای از فداكاری‌ها و جانبازی‌ها پدران غیرتمند را منعكس می‌سازد. در هر صفحه‌ای در تاریخ انقلاب بزرگ مشروطیت ایران نمونه‌های بارزی از عالی‌ترین و ظاهر میهن پرستی و آزادی خواهی گذشتگان پر افتخار ما ضبط و ثبت شده است. امید می‌رود نسل جوان با آشنایی این حقایق افتخار آمیز، بیش از پیش به وظایف ملی خود توجه پیدا كنیم.
فهرست مطالب
1) تقدیم رویدادهای انقلاب مشروطیت
2) ستارخان
3) باقرخان
4) فروپاشی نظام سلطنتی
5) آغاز انقلاب
6) اعدام مجاهدین در باغ شاه
7) افتتاح مجلس شورای ملی
8) قانون اساسی مشروطه
9) سلطنت احمدشاه
10) قرار دادهای 1907، 1915، 1919
11) جنگ در تبریز چگونه آغاز یافت (آغاز جنگ و به هم خوردن انجمن)
12) آمدن بیوكخان و سختی جنگ و تاراج
13) پافشاری گردانی ستارخان
14) جنگهای سخت
15) باز جنگهای سخت
16) تلگراف‌هایی از اسلامیه نشینان
17) سامانی كه به كارها داده شد
18) جنگهای سخت تر
19) فردای آنروز
20) كشته شدن نایب محمد اهرایی
21) [ویرایش] اولتیماتوم روسیه تزاری
22) زندگی كودكان در دوره‌های مشروطیت
23) مشروطه مشروعه