فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه. 2
الف- بیان مسئله. 5
ب- سؤالات تحقیق.. 8
ج- سوابق تحقیق.. 9
ه - اهداف تحقیق.. 11
و- روش تحقیق.. 11
ژ- ساماندهی تحقیق.. 11
فصل اول: کلیات (تعاریف و مفاهیم)
1-1- تعاریف... 13
1-1-1- مال. 13
1-1-1- خسارت... 13
1-1-2- تأخیر. 13
1-1-3- تأدیه. 14
1-1-4- تأخیر تأدیه. 14
1-1-5- خسارت تأخیر تأدیه. 14
1-1-6- عدم‌النفع. 14
1-1-7- ربا 15
1-1-8- سود. 16
1-2- جریمه تاخیر تأدیه در قوانین ایران. 16
1-3- علل تأخیر در پرداخت دیون. 18
1-5- آثار سوء تأخیر پرداخت دیون. 19
1-6- تئوری‌های نظام‌های حقوقی در مورد خسارت... 22
1-6-1- تئوری تفاوت... 22
1-6-2- تئوری موقعیت مشابه(همان موقعیت) 22
1-6-3- جبران کامل.. 23
1-6-4- قاعده لا ضرر. 23
1-6-5- قاعده تسبیب... 23
1-6-6- قاعده ضمان ید. 23
1-7- تطبیق تئوری‌های خسارت بر عدم‌النفع. 23
فصل دوم: تحولات فقهی و حقوقی خسارت تأخیر تأدیه
2-1- خسارت تأخیر تأدیه از نگاه فقهی.. 27
2-1-1- مشروعیت جریمه دیرکرد. 27
2-1-2- عدم مشروعیت جریمه دیرکرد. 32
2-2- نظریات و ادله فقهی برگرفتن مبلغی مازاد بر اصل بدهی.. 33
2-2-2-1- شرط در ضمن عقد اصلی.. 35
2-2-2-2- شرط در ضمن عقد خارج لازم. 36
2-2-2-3- ضمان کاهش ارزش پول. 36
2-3- خسارت تاخیر تادیه در قانون. 40
2-3-1- خسارت تأخیر تأدیه در مقررات قبل از انقلاب... 41
2-3-2- خسارت تأخیر تأدیه در سال‌های پس از انقلاب... 44
2-3-2-1- مصوبات و نظرات شورای نگهبان در این دوره 47
2-3-2-2- نقد و بررسی نظریات شورای نگهبان و شورای تشخیص مصلحت نظام. 49
2-3-2-2-1- بررسی نظریات شورای نگهبان. 49
2-3-2-2-2- برسی مصوبه و استفساریه شورای تشخیص مصلحت نظام. 53
2-3-3- قانون آیین دادرسی مدنی جدید سال 1379. 54
2-3-3-1- نقد و بررسی مواد قانونی جدید. 55
2-3-3-1-1- نقد و بررسی ماده 522 آیین دادرسی مدنی.. 55
3-3-3-1-2- مقدارخسارت تأخیر تأدیه. 56
2-3-3-1-3- تمکن داین و امتناع وی از پرداخت... 57
2-3-4- نقد و بررسی ماده 515 آیین دادرسی مطالبه خسارت تاخیر تادیه. 58
2-3-5- محاسبه‌ی خسارت تاخیر تادیه در قانون. 59
2-3-5-1- توافق و تراضی در خصوص خسارت تاٌخیر تاٌدیه. 61
2-3-5-2- عدم توافق قبلی طرفین در مبداٌ خسارت تاٌخیر تاٌدیه. 61
2-3-5-2-1- نظریه سررسید. 62
2-3-5-2-2- نظریه مطالبه. 65
2-3-6- اشتراط جریمة تأخیر تأدیه به صورت شرط ضمن عقد. 66
2-3-6-1- اشتراط خسارت تأخیر تأدیه. 67
2-3-7- تعزیر مالی متخلف در زمینه خسارت تأخیر. 70
2-3-7-1- مجازات مالی متخلف به نفع بیت‌المال. 70
2-3-7-2- تشکیل صندوق خیریه. 70
2-3-7-3- تشکیل صندوق حمایت از طلبکاران. 70
2-3-7-4- تفویض امر قضایی به بانکها 71
2-3-7-5- الزام متخلف به قرض بدون بهره به میزان تخلف (مقابلة به مثل) 72
2-4- تبیین مستند فقهی قوانین مصوب... 72
2-4-1- جواز اشتراط جریمة تأخیر ضمن عقد. 72
2-4-2- احتمال صدق ربای قرضی و معاملی.. 73
2-4-3- احتمال صدق تمدید مهلت در مقابل افزایش بدهی.. 75
2-4-4- شرط جریمه تأخیر، حیله‌ای برای دریافت ربا 76
2-4-5- قانون نحوه وصول مطالبات بانکها 77
2-4-6- جواز دریافت خسارت تأخیر تأدیه برای دارندگان چک به اندازه نرخ تورم. 78
2-4-7- جواز دریافت خسارت تأخیر تأدیه به اندازه نرخ تورم. 78
2-4-8- مستند فقهی ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی و مادة4 قانون چک.... 80
فصل سوم: تحولات فقهی و حقوقی خسارت عدم‌النفع
3-1- عدم‌النفع در فقه. 85
3-1-1- ضمان خسارت عدم‌النفع در فقه. 86
3-1-2- عدم‌النفع از دیدگاه فقها 87
3-1-2-1- فقهایی که عدم‌النفع را ضرر نمی‌دانند. 87
3-1-2-2- نظر فقهای که عدم‌النفع را ضرر می‌دانند. 89
3-2- قواعد فقهی در خصوص منافع ممکن‌الحصول. 90
3-2-1- قاعده لاضرر. 90
3-2-2- قاعده اتلاف تسبیب... 91
3-2-3- جواز مقابله به مثل.. 93
3-2-4- بنای عقلا.. 93
3-3- تحولات عدم‌النفع در حقوق موضوعه. 93
3-3-2- اقسام عدم‌النفع ضرر. 99
3-3-2-1- عدم‌النفع محقق الحصول. 99
3-3-2-2- عدم‌النفع ممکن الحصول. 99
3-3-3- شرایط ماهوی دعوی منافع ممکن‌الحصول. 103
3-3-4- مطالبه عدم‌النفع در قوانین موضوعه. 103
3-3-5- جبران خسارت ناشی از دادرسی.. 105
نتیجه. 106
پیشنهادات... 111
فهرست منابع. 112
چکیده انگلیسی.. 113