مهندسی ارزش

مقدمه افزایش قیمت انرژی و رقابت شدیدی که در بازار بین محصولات وجود دارد و از طرفی پیچیده تر شدن نگرش مشتری ها به محصول و انتظارات مختلف آنها، مدیریت طرح و محصول را با معضلی اساسی و حساس روبرو ساخته است استراتژی های کاهش هزینه برای رسیدن با بازار رقابت، در مقابل حفظ و افزایش کیفیت محصول، معضل بزرگتر و پیچیده تری را مطرح می سازد همچنانکه تکنولوژی

nمهندسی ارزش :

nرویکردی است نظام یافته که به هدف کاهش هزینه و بهبود کیفیت و عملکرد به تحلیل کارکردها و ضرورت وجودی پ‍روژه ها ، قطعات ، فرایندها و روشهای طراحی می پردازد.

nبر اساس تعریف ارائه شده از طرف انجمن مهندسی ارزش امریکا مهندسی ارزش عبارت است از:

n

nSystematic, Multi-Disciplinary effort directed toward the Functions of the purpose of achieving the best Value at the lowest Overall Life Cycle Project Cost

nمشخصه های بارز مهندسی ارزش :

n- روش نظام یافته

n- فرایند چند تخصصه

n- تحلیل کارکردها

n- تاکید بر روی ارزش به جای هزینه

n- هزینه های دوره عمر تحقیق

 

اسلاید ۲ :

مفاهیم مهندسی ارزش

nکارکرد: نتیجه مورد انتظار از ساخت یا استفاده از یک تحقیق یا محصول. به عبارت دیگر کارکرد، نتیجه یا هدفی است که توسط یک تحقیق تامین می گردد.

n

nکارایی: مشخصه های فیزیکی که برای تحقق نیازها و خواسته های بهرهبرداری وجودشان ضروری است و فاکتورهایی چون قابلیت اطمینان، کیفیت، نمای ظاهری و … را شامل می شود.

 

nارزش: دست یابی به کارایی مورد نظر با حداقل هزینه

n

n

n

n

nهزینه دوره عمر:  مجموع هزینه های تملک، تولید، بهره برداری، نگهداری، استفاده و دسترسی برای یک محصول یا تحقیق از آغاز طرح تا انتهای دوره معین شده برای بهره برداری

اسلاید ۳ :

مهندسی ارزش؛ کجا؟

• دستگاه‌های کارفرما (دولتی و خصوصی)
• شرکت‌های تحقیق‌ محور

oطراحی مهندسی

oمهندسی مشاور

o‌پیمانکار

• شرکت‌های تولیدکننده محصول (کالا، خدمات)

qواحدهای R&D سازمان‌ها

q

qبخش‌های صنعتی و تولیدی

q

qبخش‌های خدماتی (سرویس‌دهندگان دولتی و خصوصی)

اسلاید ۴ :

nمشخصات سد ونیار

nواقع در ۵ کیلومتری تبریز

nگنجایش بالغ بر ۳۶۱ میلیون متر مکعب به منظور تنظیم آب کشاورزی

nاز نوع خاکی با هسته رسی و دارای سر ریز جانبی و با ظرفیت ۱۰۵۲ متر مکعب بر ثانیه

n

nبا توجه به نزدیکی سد به شهر تبریز و با توجه به نگرانی های موجود در خصوص ساختگاه سرریز سد ضرورت انجام مهندسی ارزش بر روی سرریز برای ارتقا از سوی کارفرما احساس شد و مطالعات مهندسی ارزش حول این محور آغاز گردید.

n

nاهداف مهم تحقیق سد ونیار

n1- تامین نیازهای آبیاری دشت های تبریز ، سراب و اراضی مجاور سر شاخه ها

n2- کنترل سیلاب و جلوگیری از خسارات وارده

n3- افزایش اراضی تحت کشت، بهبود آنها و متعاقبا افزایش تولیدات کشاورزی

n4- تامین مصارف آب شهری، روستایی و شیلات اطراف دریاچه سدهای احداث شده و در حال احداث

n5- زهکشی و مهار نمودن رسوب و فرسایش

اسلاید ۵ :

nاهداف مطالعه مهندسی ارزش

n

n1- اطمینان از حفظ ایمنی سد وسرریز

n- تاثیر کارکرد سرریز بر ایمنی سد

n- نزدیکی به گسل تبریز

n- نزدیکی به شهر و تاسیسات مهم در پایین دست

n

n2 – کاهش زمان احداث با توجه به محدودیتهای زمانی:

n- زمان افتتاح سد: اواخر سال ۱۳۸۴

n- زمان آبگیری : اسفند سال ۱۳۸۳

n

n3- کاهش هزینه دوره عمر تحقیق :

n- هزینه ساخت سد و سازه های مرتبط

n- هزینه خسارت مخزن و خرید اراضی

n- هزینه مطالعات و طراحی

n- هزینه های بهره برداری

n

اسلاید ۶ :

nمرحله پیش مطالعه

n- معرفی طرح اولیه

n- محدوده مطالعات مهندسی ارزش

n- الزامات کارفرمایی

n    ۱- احداث سد ونیار مورد سوال قرار نمی گیرد.

n    ۲- نوع سد (سد در حال اجرا می باشد) تغییر نمی کند.

n    ۳- زمان آبگیری به تاخیر نیفتد.

n    ۴- زمان افتتاح به تاخیر نیفتد.

n    ۵- محل ساختگاه سد و سر ریز تغییر نکند.

n- مدل هزینه:

n- انتخاب تیم

n- معیارهای ارزیابی :

n1- افزایش ایمنی

n2- کاهش هزینه

n3- کاهش زمان احداث

n4- کاهش خسارت مخزن

n5- سهولت بهره برداری

n6- بهبود کیفیت آب

n7- رضایت ذینفعان

n8- افزایش میزان استهلاک سیلاب در مخزن

n9- تطبیق هزینه ها با بودجه تخصیص یافته

n10- حمایت از تجهیزات داخلی

n11- تامین نیازهای آبی پایین دست

n12- حفظ محیط زیست

n13- سهولت اجرا

اسلاید ۷ :

nفاز اطلاعات Information phase/

nهدف از فاز اطلاعات

n       تکمیل اطلاعات مرحله پیش مطالعه

n       تامین کمبودهای اطلاعاتی گروه

n       اطمینان از درستی اطلاعات

n

nفاز تحلیل کارکرد Functional Analysis phase/

n

nقلب تپنده و شریان حیاتی مهندسی ارزش

nوجه تمایز مهندسی ارزش از دیگر روش‌ها و تکنیک‌های بهبود: رویکرد کارکردگرا

n

nهدف از فاز تحلیل کارکرد ، شناسایی و تعمق در اهداف طرح، تعین ارتباط بین کارکردهای تحقیق، تعیین هزینه هر کارکرد و شناسایی کارکردهای با پتانسیل بالا از نظر هزینه و ریسک برای فاز خلاقیت می باشد.

n

nگام های متداول عبارتند از :

n- تعریف کارکردها

n- سطح بندی کارکردها

n- تهیه نمودار ارتباط کارکردها

n- تحلیل هزینه کارکرد محور

n- شناسایی کارکردهای هدف (با توجه به عواملی چون درصد هزینه تخصصی، ریسک، اهمیت، زمان مورد نیازو پیچیدگی)

n

n

اسلاید ۸ :

انواع کارکرد

n

nکارکرد اصلی: کارکردهایی که بدون آنها تحقیق/ محصول مورد نظر، هدف و عملکرد مطلوب را بدست نمی‌آورد.

n

nکارکرد ثانویه: کارکردهایی که کارکرد اصلی را حمایت کرده و یا باعث بهبود عملکرد می‌شوند.

n

nکارکرد غیرضروری: کارکردهایی که نه از کارکرد اصلی حمایت می‌کنند و نه باعث ارتقای عملکرد می‌شوند. مانند کارکرد مارک لباس، یا رنگ و شکل هندسی سطح مقطع مداد.

اسلاید ۹ :

نمودار ارتباط کارکردها ( نمودار FAST)

nدر مهندسی ارزش نمودارFAST به منظور شناسایی حوز ه های پرهزینه و جایگزینی اجرای روش های پرهزینه با روش های کم هزینه تر ولی از نظر کارکردی معادل با آن، به کار می رود.

nFAST کارکردها را در یک تسلسل منطقی نشان می دهد. به آنها تقدم می دهد و وابستگی را تست می کند

nبه تنهایی مشکلات را حل نمی کنند یا توضیح نمی دهند که چگونه کارکردها انجام می شوند، ولی برای فهم نیازها و تشویق کردن اندیشه برای جداسازی کارکردهایی که بیشترین ناهمگونی هزینه / ارزش را دارند مفید می باشند .

n

n

اسلاید ۱۰ :

فاز خلاقیت / Creativity Phase

nفاز خلاقیت جهت پردازش و تولید تعداد زیادی ایده خلاق جهت برآورده کردن کارکردها می باشد.

nجهت ارایه ایده های نو معمولا از روشهای مختلف ایجاد خلاقیت می توان استفاده کرد.

nمعمولاً روش طوفان فکری در مهندسی ارزش استفاده می‌شود.

nدر تحقیق مورد بحث اعضای تیم با تکیه بر روی کارکردهای هدف درنهایت ۲۳۶ ایده مطرح کردند.

n

nطوفان فکری Brainstorming

n

nدر روش طوفان فکری، قضاوت یا بررسی ایده‌ها تا مرحله ارزیابی به‌شدت ممنوع است!

nکیفیت هر ایده  در فاز بعدی تحلیل می‌شود.

nتنها تولید بیشترین تعداد ایده توسط حاضران در جلسه دارای اهمیت است.

nهدف، دستیابی یا کشف راه‌هایی برای تولید محصول یا انجام تحقیق نیست، بلکه باید روش‌هایی را برای انجام کارکردهای انتخاب‌شده بیاییم