در هر نظام آموزشی و تربیتی، دانش آموزان به عنوان عنصر اساسی مطرح هستند و کلیه برنامه آموزشی و درسی به منظور ایجاد تغییرات مطلوب در رفتـــار وی طراحی و اجرا می شود این برنامه ها زمانی می تواند از کارائی لازم برخوردار باشد که طراحان و مجریان آن با ویژگیها و خصوصیات دانش آموزان در هر سن آشنا باشند. معلم که نقش اصلی در اجرای برنامه های درسی و فرایند تدریس به عهده دارد بیش از شخصی دیگر باید با شیوه های مختلف ایجاد تغییرات مطلوب در دانش آموزان آشنا باشد تا بتواند از جریان آموزشی و یادگیری را مطابق با توانائیها و علایق آنها پیش ببرد.در تربیت اولیا و مربیان می توانند از طریق تشویق کوک را به کاری وا دارند که مطلوب آنهاست و از کاری که بدان راضی نیستند باز دارند کودک در سایه تشویق از بسیار یا از خواسته ها و توقعات خود چشم پوشی می کند و عملاً به راهی می رود که مشوق او خواهان آن است. امّا آنچه که در اینجا مورد بحث است بیش از هر چیز دیگر مورد توجه می باشد بهره گیری از نقش تشویق در فرایند یادگیری و پیش رفت تحصیلی است. چه بسا استفاده نادرست و نابجا از تشویق و تنبیه نه تنها نمی تواند در درازمدت مؤثر واقع شود بلکه ممکن است اثرات نامطلوب و نتایج سوئی نیز به همراه داشته باشد به خصوص زمانی که رفتار تشویقی ما متأثر از احساسات و هیجانات زودگذر بوده و تنبیه هائی را که اعمال می کنیم برخواسته از خشم و عصبانیت و برآشفتگی روانی می باشد.