در واقع تهدید وتحدید حیات در بیابان به نسبت دیگر زیست بوم های حیاتی کره‌ی زمین جدی تر است و این چهره‌ی خشن، ناشی از فقر اقلیمی یا موقعیت زمین شناسی است. به عبارت دیگر، زایش بیابان ها در طول تاریخ زمین، کنشی است طبیعی که به شرایط دشوار جغرافیایی داده شده و قدمتی چند صد میلیون ساله دارد. در ارزیابی پیوسته پارامتر های مرتبط با بیابان زایی و فعالیت های مقابله با بیابان زایی تعیین شاخص ها و معیارها، گام نخست به شمار می رود که هدف از آن، بررسی امکان دستیابی به مجموعه ای از معیار ها و شاخص هایی گویا، ساده و منطقی است که بتواند نزدیک ترین ارزیابی ممکن به واقعیت را از جریان بیابان زایی و مقابله با بیابان زایی در ایران ارایه دهند. با تدوین برنامه ملی مدیریت مناطق بیابانی کشور در راستای تحقق اهداف سند چشم انداز 20ساله جمهوری اسلامی ایران و برنامه چهارم توسعه به اوج خود رسیده به طوری که امروز جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از موفقترین کشورها در زمینه بیابان‌زدائی و کنترل فرسایش بادی در سطح جامعه جهانی مطرح است.همانند «بیابان‌زایی» برای بیابان‌زداییDe-Desertification) )نیز تعاریف و مفاهیم متفاوتی ارائه شده است. تنوع،تفاوت و حتی گاهی تضاد میان این مفاهیم و تعاریف عموما ناشی از دیدگاههای متفاوتی است.
از جمله تعاریفی كه در مورد بیابان‌زدایی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است، مضامینی است كه‌عموما به ایجاد شرایط مناسب در جهت احیای پوشش گیاهی اشاره دارد:
در این تعریف بیابان‌زدایی عبارت است از مجموعه اقداماتی كه در چهارچوب طرحهای جامع‌توسعه در مناطق خشك و نیمه‌خشك تا خشك نیمه مرطوب صورت می‌گیرد كه مبتنی بر اصول‌توسعه پایدار بوده و شامل سه گروه فعالیت است. در عملیات بیابان‌زدائی باید با روش های صحیح مدیریت مراتع و حفاظت آب و خاك از طرق مختلف مانند جلوگیری از بهره برداری های غیر مجاز و بیش از ظرفیت و استعداد مراتع بیشتر در حفظ این ودیعه الهی كوشش گردد.
همچنین می توان با افزایش هوموس به خاك این مناطق در جهت تقویت خاك و حفظ و تقویت پوشش گیاهی اقدام مؤثر انجام داد. اگر بیابان زایی را بر اساس تعریف كنوانسیون بیابان زایی تعریف كنیم؛ می گوید تخریب سرزمین در مناطق خشك و نیمه خشك و خشك نیمه مرطوب در اثر عواملی مانند عوامل انسانی و عوامل طبیعی. در زمان حاضر عوامل طبیعی، آنچنان نقشی در بیابان زایی ندارند البته خشك سالی‌هایی كه به وقوع می‌پیوندد بیابان زایی را تشدید می‌كند.