از قرن اول هجری، اسلام وارد آفریقا شد و ابتدا به مصر و سپس بتدریج سایر بلاد شمال آفریقا ، سودان ، سواحل زنگبار و ... را فرا گرفت. سلسله های شیعی و مسلمان نظیر ادریسیان و فاطمیان در مغرب و مصر ، از اواخر قرن دوم به بعد روی کار آمدند . نهضت بزرگ« المرابطون » در اوایل قرن 11میلادی با تبلیغ جنبه های آرمانگرایانه اسلام و شعارهای مساوات طلبانه و عدالت خواهانه و شعار بازگشت به قرآن و عصر طلایی اسلام دوره پیامبر (ص) و خلفای راشدین ، علیه نابرابریها و بی عدالتیها قیام کرد. این جنبش بسیاری از اقشار محروم و آفریقای شمالی و قبایل بربر را به خود جلب کرد و به تشکیل دولت در مراکش منجر شد. عبدالله بن یاسین در این نهضت بزرگ با تشکیل رباطها و خانقاهها در سطح وسیع، قبایل بت پرست بربر را مسلمان کرد. در اوایل قرن 12 میلادی نیز نهضت «الموحدین» صورت گرفت که منجر به تاسیس حکومت در مراکش و تسلط آنها بر سراسر مغرب شد وحتی علاوه بر الجزایر و تونس، اسپانیا را نیز در برگرفت.اما پس از مدتی این دونهضت بدلیل تجمل و فساد روزگار، عظمت فرهنگ و تمدن خود را از دست دادند.( موثقی ،1374: 215 ).
از این رو اسلام در آفریقا عمدتاً به طور مسالمت آمیز و طبیعی و تدریجی از طریق اعراب و ایرانیان و بویژه قبایل مسلمان شده بربر و مسلمانان بلاد دیگر و بازرگانان، روحانیون، معلمان و نیز فارغ التحصیلان دانشگاههای اسلامی فاس، زیتونه و قاهره و بویژه از طریق فرقه های صوفیه،روبه گسترش نهاد.(موثقی ، 1374 : 216 ).
ترکهای نیز با تصرف سرزمینهای شمالی آفریقا طی 4 قرن در این سرزمینها حکومت کردند که این امر نیز به گسترش اسلام کمک کرد. باتمام اوصاف، جوامع سنتی و مسلمان شمال آفریقا و دیگر نقاط این قاره در قرون اخیر از نظر داخلی در وضعیت انحطاط و عقب ماندگی به سر بردند، مهمتر از آن، اینکه از نظر روابط بین المللی هم مورد هجوم غرب در تمام زمینه ها بودند. این مساله آغاز مرحله جدیدی در تاریخ آفریقای مسلمان، از قرن 18 میلادی تاکنون و بیداری اسلامی و تجدید حیات اسلام در این قاره است.( موثقی ، 1374 : 217 ).
این رویدادها باعث ایجاد جنبش سنوسی میشود که به صحبت در مورد آن می پردازیم.به دلیل اینکه این جنبش در لیبی پایه ریزی شد ابتدا مختصری در مورد جغرافیای این جنبش بحث میکنم سپس به بحث در مورد جنبش سنوسی می پردازم .